Dassault MD 450 Ouragan

Pierwszy lot Societe des avions Marcel Dassault 450 Ouragan (Huragan)
odbył się 28 lutego 1949 roku. Maszyna ta była prosta, a zarazem
skuteczna. Wyprodukowano 350 sztuk dla lotnictwa francuskiego, oraz 194
dla lotnictwa indyjskiego gdzie znany był pod nazwą Toofani.
Na początku lat 50tych XXw. na wyposażeniu lotnictwa krajów arabskich
zaczęły się pojawiać maszyny z napędem odrzutowym, w związku z tym
Izrael rozpoczął poszukiwanie myśliwca napędzanego nowym silnikiem.
Pierwszą maszyną o nowym napędzie na wprowadzoną na wyposażenie IAF w
1953 roku był brytyjski Gloster Meteor, jednak Izrael poszukiwał
bardziej zaawansowaną technologicznie maszynę. Rozważano takie typy jak
F-86 Sabre i F-84F Thunderstreak, jednakże po interwencji krajów
arabskich, żadna z tych maszyn nie została wprowadzona do wyposażenia
IAF. Jedynym krajem chcącym sprzedać myśliwce Izraelowi była Francja,
czego skutkiem było podpisanie kontraktu na dostarczenie 15 Dassault
Mystere IIS i 15 Mystere IVA. Niestety wkrótce umowa została anulowania
ze względu na słabe wyniki Mystere’ów II w testach, a Izrael zdecydował
się na zakup tylko Mystere IV.  Niestety maszyna ta nie była jeszcze
gotowa do wprowadzenia do służby, Francja zaoferowała więc inny projekt
Dassaulta, MD 450,  którego dostarczono 12 sztuk, jeden dywizjon.
Pierwsze Ouragany wylądowały w bazie Hatzor 6 października 1955,
trafiając na wyposażenie nowo utworzonego 113 dywizjonu “Szerszeni”. W
okresie tym rosło napięcie na Bliskim Wschodzie, związane z ruchami
antykolonialnymi. W tym czasie Czechy zaczęły realizować podpisany
kontrakt z Egiptem na dostawę 100 Mig-15 oraz Mig-17  a także 50
bombowców Ił-28. W związku z tym Izrael zamówił dodatkowe 24 myśliwce
MD450 4 listopada 1955 roku. Rosnące napięcie na bliskim wschodzie
zacieśniło stosunki między Izraelem i Francją, która dostarczyła
zamówione maszyny w ciągu miesiąca. Maszyny te,  jako najbardziej
zaawansowane,  zastępować zaczęły leciwe Gloster Meteory.
12 kwietnia 1956  roku dwa Ouragany zostały poderwane na przechwycenie
pary egipskich De-Havilland Vampire, egipskich sił powietrznych, które
wleciały w przestrzeń powietrzną Izraela. Doszło do walki powietrznej w
której Ouragany uzyskały pierwsze zwycięstwo, zestrzeliwując jednego
agresora.
W trakcie trwania Kryzysu Sueskiego w 1956 roku IAF miało do dyspozycjy
tylko jeden dywizjon Ouraganów. Zgodnie z planem Operacji “Kadesh”
maszyny te miały zaatakować lotniska na Synaju, niszcząć jaknajwięcej
maszyn przeciwnika na ziemi. Plany te zostały jednak zmienione, po
wybuchu walk 29 października. Pierwsza misja Oraganówpolegała na
eskorcie 16 C-47 transportujący batalion spadochroniarzy na przełęcz
Mitla, będącą strategicznym punktem na Synaju. W ciągu całej wojny
Ouragany wykonały liczne misje przeciw egipskim celom naziemnym,
niszcząc kilkadziesiąt pojazdów wroga za pomocą bomb 250 kg, napalmu,
rakiek powietrze-ziemia i działek. 31 października, sześć Ouraganów
wykonujących misję wymiatania zostało zaatakowane przez osiem MiG-15.
Żaden samolot egipski nie został zestrzelony, ale jeden został trafiony
i wrócił bezpiecznie do bazy, inny był zmuszony do lądowania na brzuchu
po wyczerpaniu paliwa. W innym spotkaniu z MiG-15, Ouragan trafił
kolejnego MiGa, zdobywając prawdopodobne zestrzelenie.
W dniu 31 października, egipski niszczyciel Ibrahim Al Awal rozpoczął
ostrzał Hajfy , jednego z największych miast Izraela oraz lokalizacje
głównego portu morskiego Izraela. Egipski niszczyciel zdołał uniknąć
zarówno silom powietrznym jak i izraelskiej marynarce, doczasu gdy nie
został zaatakowany przez parę Ouraganów rankiem 1 listopada. Oba
samoloty unieruchomiły statek za pomocą swoich działek i rakiet
powietrze-ziemia, zmuszając go do poddania się. W sumie, choć osiem
Ouraganów zostały uszkodzone w czasie Operacji “Kadesh”, zaden samolot
nie został zestrzelony. Maszyna okazała się bardzo solidna i zakupiono
kolejnych 45 sztuk tworząc drugą eskadrę w bazie Ramat David. Były to
samoloty wycofane z eksploatacji francuskiego lotnictwa.
Pomimo przybycia nowszych maszyn, Super Mystere i Mirage IIIC, Ouragany
nadal odgrywały ważną rolę jako podstawowa maszyna myśliwsko-bombowa. W
listopadzie 1964 pięć Ouraganów uczestniczył w ataku na syryjskie
pozycje ostrzeliwujące izraelskie osiedla.
Po wybuchu wojny sześciodniowej, 5 czerwca 1967 , izrael posiadał 51
Ouraganów, które tworzyły Eskadrę “Głowa Leoparda” w Lod i Dywizjon
“Szerszeni” w Chasoru (obecnie latajcy na AH-64 Apache). Ouragany
zostały włączone do operacji “Moked”, z zadaniem atakowania egipskich
lotnisk na Synaju, w pobliżu Kanału Sueskiego. Czterymaszyny zostały
strącone przez obronę przeciwlotniczą. Podczas drugiej i trzeciej fali
ataków w ramach operacji Ouragany  brały udział rónierz  w atakach na
jordańskie i syryjskie bazy lotnicze. 10 Ouraganów zostało utraconych w
czasie wojny sześciodniowej, dziewięć przez ogień z ziemi, a jeden
został zestrzelony przez arabski myśliwiec.
Zwycięstwo wojnie sześciodniowej nie przyniósło zakończenia walk między
Izraelem a jego arabskimi sąsiadami. Eskalacja konfliktu pod koniec 1967
roku, zaangażowała Ouragany w kolejne misje bojowych. Maszyny
przeprowadzały ataki na stanowiska egipskiej artylerii i mobilnych
wyrzutni przciwlotniczych, jordańskich i irackich sił w Jordanii i
obozów terrorystycznych w południowym Libanie. Podczas tych operacji
stracono dwa samoloty. Z końcem wojny na wyczerpanie w 1970 roku,
pozostałe Ouragany przeniesiono do szkół lotniczych. Zostały ostatecznie
wycofane z eksploatacji w styczniu 1973 roku. Kilkanaście maszyn
sprzedano lotnictwu Salwadoru w 1977 roku.
(na podstawie http://www.jewishvirtuallibrary.org/)

memory-photoPiloci i mechanicy ze 113 Dywizjonu pozujący na tle MD 450 Ouragan nr 70

Model firmy Valom w skali 1/72 przedstawia MD-450 Ouragan ze 113 dywizjonu biorącego udział w operacji “Moked” w 1967. Znajdujące się pod kabiną godło “Mickey Mouse”
maszyna otrzymała po remoncie maszyny, będącego wynikiem pożaru silnika
do którego doszło podczas lądowania.

Tekst i zdjęcia: Andrzej Piątek  (Moses)

 

 

 

 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

*