Bristol Bulldog Mk.IIA

W marcu 1934 Finowie podpisali umowę na zakup 17 Buldogów Mk.IV z zamiarem wyposażenia w nie 5 Stacji Lotniczej (od 1938 przemianowanej na 1 Pułk Lotniczy). Dostawa nowych myśliwców do pierszoliniowej jednostki została zrealizowana niemal rok po podpisaniu umowy – w lutym 1935 roku. Równo trzy lata później Buldogi zostały przekazane do LLv 26 gdzie stanowiły wyposażenie 1 eskadry aż do wybuchu Wojny Zimowej.

30 listopada 1939 roku na stanie 1 eskadry znajdowało się 10 Buldogów, 2 i 3 Eskadra były już w pełni przezbrojone w Fokkery D.XXI(zaraz po rozpoczęciu wojny obie eskadry zostały przeniesione do LLv 24). Zadaniem Buldogów była ochrona zaplecza i infrastruktury na Przesmyku Karelskim. Do Buldogów należy pierwsze zwycięstwo odniesione przez Finów w Wojnie Zimowej ale i pierwsza strata – co ciekawe oba te „tytuły” dzierży ten sam samolot:

1 grudnia Buldogi były często wysyłane na przechwycenie sowieckich SB, podczas jednej z takich prób Finowie zostali zaatakowani przez pięć I-16 eskorty. Sierżant Toivo Uuttu został oddzielony od pozostałych i musiał samotnie stawić czoło przeciwnikom – w wyniku starcia zestrzelił jednego z napastników, lecz chwilę potem sam także został zestrzelony (szczęśliwie udało mu się wyjść niemal bez szwanku z kraksy podczas awaryjnego lądowania w lesie):

Poleciałem na południowy wschód od Muolaanjärvi, ale nie widziałem tam żadnych ruchów n-pla, więc zszedłem niżej. Nagle zobaczyłem wokół mnie smugi po pociskach. Kiedy spojrzałem przez ramię, zobaczyłem trzy I-16 strzelające do mnie. Podciągnąłem
w lewo i jeden z atakujących wyprzedził mnie na tyle blisko że byłem w stanie wystrzelić krótką serię która trafiła w jego silnik, który za chwilę zaczął dymić. Rata zaczęła się palić więc podążyłem za nią w dół. Niemal natychmiast wkoło mnie pojawiły się smugi od pocisków. Nagle mój samolot zadrżał, a drążek przestał się poruszać. Chciałem wyskoczyć ale w obawie, że Sowieci mogą mnie rozstrzelać gdy będę wisiał na spadochronie postanowiłem walczyć go do końca. Uniki mogłem wykonywać tylko sterami. Gdy zszedłem na 200 metrów obejrzałem się za siebie i zobaczyłem że został już tylko jeden, ale ciągle strzela. Postanowiłem wyłączyć silnik i spróbować wylądować awaryjnie w lesie. Podczas lądowania pociągnąłem ze wszystkich sił drążek, który cofnął się trochę. Chwilę potem Bulldog uderzył w las i zmarł.

Zwycięstwem nad Buldogiem podzieli się piloci 7 IAP: St.Ltn F.Shinakarenko (dowódca eskadry), St. Politruk G.Didenko i B.A. Grigoriev. W tej walce brał udział także por. P.Pokryszev, który z postrzelonym silnikiem awaryjnie wylądował Kerrola – nie jest wykluczone że on także był zaangażowany w walkę z sierż. Uuttu.

23 grudnia Buldogi przechwyciły formację 13 Tupolewów SB – por. Teva zestrzelił dwa z nich (ostatecznie potwierdzono jedno zwycięstwo) a kpt. Mildh uszkodził jednego SB. Dwa dni później nie udało się przechwycić bombowców, ale Finowie uszczuplili eskortę (I-16) o jeden samolot. Od 28 grudnia Buldogi zostały przesunięte na lądowisko na zamarzniętym jeziorze Littoinen z zadaniem osłonyTurku. To położone na zachodzie Finlandii miasto było ważną bazą marynarki fińskiej i obiektem częstych ataków lotnictwa sowieckiego. Pomimo wielu przechwyceń dokonanych przez Buldogi tylko raz uzyskały one zestrzelenie – 14 stycznia ich ofiarą padł jeden SB. Buldogi walczyły w pierwszej linii do połowy stycznia 1940, kiedy to zostały (na krótko) zastąpione przez Gladiatory. Ostatecznie w lutym 1940 LLv 26 przezbroił się na nowe Fiaty G.50 a ocalałe Buldogi zostały przekazane do jednostek szkolnych (T-LLv 35 i 2 T-LentoR). Ostatni lot w służbie fińskiej Buldogi wykonały w dniu 22 lutego 1944 roku (BU-59). W trakcie całej służby w warunkach bojowych utracono tylko jednego Buldoga.

Ogółem piloci latający na Buldogach zgłosili następujące sukcesy:
1/12/39                 I-16 (prawdopodobny)   Ylikersantti Toivo Uuttu (BU-64)
23/12/39               SB (uszkodzony)             Lentomestari Lennart Mildh (BU-74)
23/12/39               SB (zestrzelony)              Luutnantti Pentti Tevä (BU-68)
25? 27/12/39        I-16 (uszkodzony)           Kersantti Valio Porvari (BU-68)
14/01/40               SB (zestrzelony)              Lentomestari Lauri Lautamäki (BU-72)

Dwa tygodnie po rozpoczęciu Wojny Zimowej Szwedzi przekazali Finom dwa Buldogi w wersji Mk.IIA (BU-214 i BU-216). Żaden z nich nie „wąchał prochu” – oba w charakterze samolotów szkolnych zostały skierowane początkowo do LLv 29 (gdzie w marcu 1940 utracono w wypadku BU-214) a następnie do T-LLv 35. BU-216 także nie doczekał końca wojny – w dniu 9 listopada 1942 został utracony w wypadku podczas szkolenia (ppor. L. Pontinen został ranny).

Model zbudowany z zestawu datowanego na lata 60′ XX wieku, więc trochę latek już ma. Mimo wieku sklejanie nie sprawiało specjalnych kłopotów a niektóre rozwiązania uważam wręcz za genialnie i szkoda że we współczesnych modelach ich się nie stosuje.

Malowany Humbrolami (102 góra i 64 spód), żółty to Agamowski akryl RLM04 czyli N20M, całość wykończona akrylowymi lakierami Agamy. Przebarwienia i „brudzenie” to Smoke (Tamiya), Dark Wash (MIG) i Cold Gray Wash (MIG). Kalki z uniwersalnego zestawu „Fińskiego” wydanego przez Techmod.

Tekst i zdjęcia: Hubert Łabęcki

 

 

 

 

 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

*